Mitsubishi Eclipse Klub Polska

[WodzuSE]

W dzisiejszym odcinku naszych rozwa?a? na temat nag?o?nienia samochodu zajmiemy si? g?o?nikami. Rol? g?o?nika w torze elektroakustycznym jest przetworzenie drga? elektrycznych o cz?stotliwo?ci akustycznej w drgania mechaniczne - d?wi?kowe. Pod wp?ywem pr?du przep?ywaj?cego przez cewk? umieszczon? w szczelinie porusza si? sto?kowa membrana, kt?ra wychyla si? z po?o?enia spoczynkowego w prz?d lub w ty?, zale?nie od przep?ywu pr?du. Przy przep?ywie pr?du zmiennego o cz?stotliwo?ci akustycznej membrana wykonuje drgania, wytwarzaj?c fale d?wi?kowe. Tak przedstawia si?, w wielkim skr?cie, zasada dzia?ania g?o?nika dynamicznego.

Na rysunku przedstawiono g?o?nik z magnesem trwa?ym w kszta?cie pier?cienia. W bardzo wielu g?o?nikach stosuje si? obecnie magnesy ferrytowe, w najnowszych konstrukcjach magnesy neodymowe.



W naszych samochodach s? tzw. miejsca fabrycznie przeznaczone do zamontowania g?o?nik?w. S? to najcz??ciej przednie drzwi lub deska rozdzielcza w okolicach przednich s?upk?w. W pierwszej kolejno?ci zajmiemy si? drzwiami.
Stan fabryczny to najcz??ciej otw?r w os?onie tapicerskiej drzwi o ?rednicy


10 cm, 13 lub 16,5 cm (najcz??ciej spotykane rozmiary g?o?nik?w). Producent lub salon, w kt?rym kupujemy samoch?d montuje g?o?niki, przykr?caj?c je do tapicerki drzwi. Efekt takiego sposobu monta?u jest tragiczny. Do odtwarzania d?wi?ku przeznaczona jest membrana g?o?nika, przy takim monta?u "gra" ca?y boczek kakofoni? najr??niejszych d?wi?k?w, od skrzypie?, pobrz?kiwa? ci?gien zamk?w do powarkiwania ca?ej tapicerki drzwi w takt basu. Zapewniam naszych szacownych Czytelnik?w, ?e 50% sukcesu to jako?? zastosowanych g?o?nik?w, za? pozosta?e 50% to spos?b ich monta?u.

Pierwsz? czynno?ci?, jak? powinni?my wykona?, jest wyt?umienie wn?trza drzwi. Wyt?umiaj?c wn?trze drzwi pieczemy dwie pieczenie na jednym ogniu, po pierwsze poprawiamy ich akustyk?, po drugie s?abiej s?yszymy ha?asy zewn?trzne - prac? silnika, toczenie k??. Wiele firm produkuje specjalne maty, pianki, pasty i inne preparaty do poprawienia akustyki drzwi. Nie b?d? na ?amach naszego pisma omawia? sposobu wyciszenia drzwi, poniewa? temat jest bardzo rozleg?y, dociekliwi Czytelnicy poszukaj? w internecie. Wygodni przyjad? samochodem do zak?adu zajmuj?cego si? monta?em car audio i zlec? tak? us?ug?, podpowiem, ?e koszt wyciszenia pary drzwi kszta?tuje si? w granicach od 200 do 1000 z?.

Mamy drzwi wyciszone, przyst?pujemy do monta?u g?o?nik?w. Jak wspomnia?em powy?ej, nie przykr?camy g?o?nik?w do tapicerki drzwi. Cz?sto mo?liwe jest zakupienie i zamontowanie specjalnych pier?cieni, kt?re przykr?ca si? do konstrukcji drzwi. Je?eli monta? b?dzie wykonywany w profesjonalnym zak?adzie, g?o?niki zostan? przykr?cone do metalowej konstrukcji bezpo?rednio, za pomoc? pier?cieni stalowych lub specjalnych pier?cieni z MDF-u. Nale?y zwr?ci? uwag? na jeszcze jeden istotny szczeg??, ot?? uk?ad akustyczny, jakim jest g?o?nik, przestrze? wn?trza drzwi i przestrze? samochodu powinien spe?ni? warunek - akustyczn? separacj? fali d?wi?kowej pochodz?cej od promieniowania tylnej cz??ci membrany. Inaczej m?wi?c, kosz g?o?nika musi dobrze przylega? do konstrukcji drzwi. Szczelnie przylegaj?cy do konstrukcji drzwi panel z MDF-u i szczelnie przylegaj?cy do panela g?o?nik to pe?ny sukces.

Jaki wybra? g?o?nik, wszak na rynku dost?pnych bardzo du?o produkt?w wielu r??nych firm. Ze wzgl?du na to, ?e bardzo trudno jest skonstruowa? g?o?nik szerokopasmowy tzn. dobrze przetwarzaj?cy basy, cz?stotliwo?ci ?rednie i soprany, najcz??ciej mamy do czynienia z g?o?nikami, kt?re odtwarzaj? tylko pewn? cz??? pasma akustycznego. Do samochodowych system?w akustycznych produkowane s? tzw. systemy komponentowe sk?adaj?ce si? z g?o?nika nisko?redniotonowego, wysokotonowego i zwrotnicy - okre?lane jako system dwudro?ny lub z g?o?nika niskotonowego, ?redniotonowego, wysokotonowego i zwrotnicy nazywane systemem tr?jdro?nym. Cz?sto spotykane s? systemy g?o?nik?w koaksjonalnych tzn. takich, gdzie na jednej konstrukcji kosza, zamontowany jest system dwu-, tr?j- a nawet czterodro?ny!

Najkorzystniejsze ze wzgl?d?w akustycznych by?oby zamontowanie systemu komponentnego tzn. g?o?nik?w ?rednioniskotonowych w drzwiach. Natomiast ze wzgl?du na budow? tzw. sceny d?wi?kowej g?o?niki wysokotonowe nale?y zamontowa? wy?ej najlepiej w przednich s?upkach na wysoko?ci 1/4 lub 1/3 od deski rozdzielczej samochodu u nasady przednich s?upk?w. Konstruuj?c zestaw Top HI-FI - tr?jdro?ny montujemy w s?upkach przednich g?o?nik wysokotonowy i g?o?nik ?redniotonowy, natomiast niskotonowy w drzwiach przednich.

Tak skomplikowane konstrukcje s? trudne do zbudowania zw?aszcza monta? g?o?nik?w w przednich s?upkach, wymaga wykonania specjalnych paneli, najlepiej prace takie zleci? monta?ystom z profesjonalnego zak?adu car audio.

Mniej wymagaj?cy lub preferuj?cy proste rozwi?zania nasi Czytelnicy zamontuj? zapewne g?o?niki koaksjonalne. Trudno b?dzie uzyska? poprawn? scen? d?wi?kow?. Poniewa? g?o?niki wysokotonowe b?d? zainstalowane za nisko. System taki zagra na pewno lepiej z lepszym pasmem ni? n?dzne g?o?niki tzw. fabryczne, a to ju? jest jaki? sukces.

Jako uzupe?nienie systemu g?o?nik?w przednich wskazane by?oby zamontowanie g?o?nika odpowiedzialnego za odtwarzanie najni?szego zakresu pasma akustycznego - subwoofera. Ze wzgl?du na to, ?e uzyskanie poprawnego odtwarzania bas?w jest bardzo trudne, zagadnieniem tym zajmiemy si? w kolejnych odcinkach naszego cyklu.

Czym powinni?my si? kierowa? przy zakupie g?o?nik?w:

- po pierwsze, nazw? producenta. Ot?? renomowany producent daje wi?ksz? gwarancj? na to, ?e produkt, kt?ry otrzymujemy, posiada takie parametry, jakie producent deklaruje. Posiada odpowiedni? trwa?o?? i gwarantuje niezmienno?? parametr?w w czasie eksploatacji.

- wymiarem, ?rednic? g?o?nika; s? to najcz??ciej znormalizowane wymiary a mianowicie 10 cm, 13 cm i 16,5 cm. Niestety, zdarza si?, ?e s? inne wymiary otwor?w monta?owych. Zanim zakupimy g?o?niki upewnijmy si?, czy b?d? pasowa?y do naszego samochodu. Drugim istotnym wymiarem jest g??boko?? monta?owa - te? upewnijmy si?, czy uda si? g?o?nik zamontowa? oraz czy nie b?dzie np. ociera? opuszczona szyba.

- skuteczno?ci?; g?o?nik o skuteczno?ci np. 88 dB zagra dwa razy g?o?niej ni? g?o?nik o skuteczno?ci 85 dB przy tej samej mocy zasilaj?cej g?o?nik.

- pasmem przenoszonych cz?stotliwo?ci; im ni?sza dolna cz?stotliwo?? graniczna g?o?nika niskotonowego, tym wi?ksza szansa na dobre odtwarzanie bas?w. Im wy?sza cz?stotliwo?? graniczna g?o?nika wysokotonowego, tym lepsze odtwarzanie sopran?w. Zwracajmy uwag? na konstrukcj? g?o?nika wysokotonowego, gdy jest to g?o?nik piezoceramiczny, nie nadaje si? do zestaw?w audio (ma ogromn? skuteczno?? i wielkie zniekszta?cenia), powinien by? to g?o?nik dynamiczny (musi posiada? magnes).

- moc?; najwa?niejszy parametr mocy to moc RMS, pozosta?e parametry mocy, moc muzyczna, maksymalna czy PMPO dla naszych rozwa?a? nie maj? wi?kszego znaczenia.

Przy zakupie g?o?nik?w koaksjonalnych nie dajmy si? zwie?? ilo?ci? g?o?nik?w w systemie. Wielu markowych (niestety) i niemarkowych producent?w prze?ciga si? w ilo?ci g?o?nik?w, system dwudro?ny, no mo?e tr?jdro?ny s? wystarczaj?ce. Dok?adanie ilo?ci metalizowanych membranek jest chwytem marketingowym i kolejne nibyg?o?niczki wysokotonowe nie poprawiaj? brzmienia systemu. W takiej samej cenie system dwudro?ny b?dzie lepszy od tr?jdro?nego (lepsze komponenty).

?r?d?o: Wies?aw Brzyszko - Dobry Ton - "Rola g?o?nik?w"