Mitsubishi Eclipse Klub Polska

[WodzuSE]

1 Opis i podzia?

Wzmacniacze to urz?dzenia, kt?re wzmacniaj? sygna? ze ?r?d?a i nap?dzaj? g?o?niki. Od
nich bardzo wiele zale?y i to nie tylko w kwestii brzmienia, ale dalszej rozbudowy, czy ilo?ci regulacji. Przed zakupem nale?y dobrze przy?o?y? si? do zapoznania si? z naszymi potrzebami i mo?lwo?ciami danego wzmacniacza.

Podstawowy podzia? wzmacniaczy ze wgl?du na ilo?? kana??w:

- monobloki - wzmacniacze jednokana?owe, cz?sto o du?ej mocy i stabilno?ci, przystosowane do pracy z subwooferami lub jako ekskluzywne wzmacniacze jednokana?owe.


- dwukana?owe - wzmacniacze stereo s?u??ce do nap?dzania np. przedniego zestawu g?o?nk?w, bad? - gdy wzmacniacz jest zmostkowany - do nap?dzania subwoofera. Trzebajednak pami?ta?, ?e zmostkowany wzmacniacz nie jest tak odporny jak np. monoblok na niskie impedancje (jest mniej stabilny).


- dual mono- jest to specyficzna konstrukcja dwukana?owa, kt?ra tak naprawd? sk?ada si? z dw?ch wzmacniaczy jednokana?owych. Wsp?lny jest tylko przedwzmacniacz. Pozwala to na mniejszy wp?yw jednego kana?u na drugi, a wi?c na zmniejszenie przes?uchu mi?dzykana?owego i zwi?kszenie odst?pu sygna?u od szumu. Ka?dy kana? dodatkowo jest za zwyczaj stabilny dla ni?szych impedancji ni? klasyczna dwukana??wka.

- trzykana?owe - s? to wzmacniacze dwukana?owe z do?o?onym monoblokiem. To jest og?lny opis, ale mo?na tak powiedzie?. Oczywi?cie parametry mog? by? gorsze ni? z kombinacji dwukana??wka + monoblok, ale wszyskto mamy w jednym miejscu. Wad? jest wp?yw kana?u subwoofera na dwa przednie kana?y (cz?sto wsp?lna przetwornica), co mo?e owocowa? minimalnymi zak??ceniami. Nawet gdy s? dwie przetwornice, to raczej lepiej zagra kombinacja dwukana??wka + monoblok, kt?ra dodatkowo jest bardziej uniwersalna.

- czterokana??wka - to jakby dwie dwukana??wki w jednym. Pozwala na kilka kombinacji: mo?na zasila? np. zestaw przedni i tylny, mo?na zasila? zestaw przedni i na zmostkowanych dw?ch kana?ach subwoofer, ale mo?na te? w niekt?rych konstrukcjach zastosowa? bi- amping i nap?dza? osobnymi kana?ami woofery i tweetery z zestawu przedniego. W tej ostatniej konfiguracji, ca?o?? zabrzmi lepiej ni? z dwukana??wki. To bardzo uniwersalne wzmacniacze.

- pi?cio-i-wi?cej-kana??wki - to wzmacniacze czterokana?owe z dodanym monoblokiem, b?d? np. czterokana?owe z dodan? dwukana??wk?. Przydaj? si? przy zasilaniu skomplikowanych system?w (dwudro?ny system akytwnie + subwoofer lub przy 6 kana?ach - system tr?jdro?ny aktywnie - tri-amping).

Wzmacniacze posiadaj? oczywi?cie szereg parametr?w np.:

- moc znamionowa na kana? - im wi?ksza tym lepsza, bo pozwala ona na lepsz? kontrol? nad przetwornikiem. Moc ta ro?nie przy spadku impedancji, ale do pewnej granicznej impedancji
do kt?rej jest on stabilny. Im bardziej ro?nie przy spadku impedancji, tym lepiej to ?wiadczy o stabilno?ci wzmacniacza. Moc ta powinna by? podana wraz z podanym napi?ciem przy kt?rym by? robiony pomiar i przy jakim THD. Prosz? zwr?ci? uwag?, i? moce podane przy napi?ciu 14,4V w praktyce nie b?d? osi?gane, bo takie napi?cie nie wyst?puje w samochodzie. Wi?cej na temat mocy RMS mo?na poczyta? w poprzednich ro?dzia?ach.

- moc w mostku (je?eli wzmacniacz jest mostkowalny) - wzmacniacz w trybie zmostkowanym zamienia dwa kana?y na jeden mocniejszy, ale o po?owe mniej stabilny na niskie impedancje. Moc ro?nie od oko?o 2 do 4 razy w stosunku do mocy pojedy?czego kana?u. Im wi?kszy stosunek mocy mostka do pojedy?czego kana?u, tym lepiej to ?wiadczy o stabilno?ci wzmacniacza. Wzmacniacz, kt?ry jest stabilny do 2 ohm na pojedy?czym kanale, b?dzie stabilny do 4 ohm w mostku. Spadnie wtedy r?wnie? wsp??czynnik t?umienia o po?ow?.


- stabilno?? - to w pewnym sensie odporno?? na du?e obci??enia i du?a wydajno?? pr?dowa. Je?eli wzmacniacz dobrze znosi niskie impedancje to jest stabilny. Je?eli producent pisze o stabilno?ci przy obci??eniach klasy 1 Ohm, to mamy doczynienia z naprawd? dobr? konstrukcj?. To samo oczywi?cie dotyczy wzmacniacza, kt?ry przyjmuje w trybie zmostkowanym 2 ohm.

- wsp??czynnik t?umienia (Damping Factor) - parametr wzmacniacza m?wi?cy o jego zdolno?ci do wyhamowywania bezw?adno?ciowego ruchu membrany. Im wy?szy, tym wy?sza kontrola g?o?nika przez wzmacniacz. Jak zmniejszamy impedancj? g?o?nika, to wsp??czynnik maleje, czyli naj?atwiej kontrolowa? wzmacniaczowi np. g?o?niki 8 Ohm, bo D/F wzro?nie dwukrotnie w stosunku do 4 Ohm. Wysoka warto?? tego parametru (>200) mo?e wskazywa? wzmacniacz, kt?ry dobrze poradzi sobie z subwooferem.

- t?umienie przes?uchu mi?dzykana?owego - warto?? przes?uchu mi?dzykana?owego we wzmacniaczach. Np. przy warto?ci 60dB, sygna? puszczony tylko na lewym kanale, pojawi
si? te? na prawym kanale, ale b?dzie o -60dB cichszy. Im wi?ksza warto??, tym lepsza separacja kana??w i mo?na si? spodziewa? lepszej stereofonii, przestrzeni czy lepiej zlokalizowanych ?r?de? pozornych, ale to te? zale?y od reszty toru audio we wzmacniaczu.
Za zwyczaj najlepsze warto?ci uzyskuj? konstrukcje typu Dual Mono, czyli wzmacniacze dwukana?owe, z ca?kowicie osobnym zasilaniem i torem audio dla ka?dego kana?u - co? jak dwa monobloki w jednej obudowie.

- odst?p sygna?u od szumu (S/N ratio) - Signal to Noise ratio (w dB). Zawsze im wi?kszy tym lepszy.

- pasmo przenoszenia - okre?la zakres przetwarzanego pasma. Im szerszy tym lepszy, ale trzeba zwr?ci? uwag? przy jakim zej?ciu (np. -3dB lub -10dB). Im mniejsze zej?cie (np. -2dB) tym dok?adniej okre?lone pasmo, w kt?rym wzmacniacz zachowuje si? liniowo. Patrz s?owniczek.

Przed zakupem warto si? upewni? jakimi funkcjami dysponuje wzmacniacz:
- zabezpieczenia przeciwzwarciowe, przeciw zbyt ma?ej impedancji - niezb?dne
- mostkowalno?? - raczej bardzo przydatna
- stabilno?? do niskich impedancji - zawsze przydatna i po??dana
- wbudowane zwrotnice i filtry o p?ynnie regulowanych cz?stotliwo?ciach - praktycznie niezb?dne, ale trzeba wiedzie? do jakiego systemu b?dziemy jakie filtry potrzebowa?. Mog? to te? by? filtry regulowane skokowo.
- regulowane nachylenia zbocz filtr?w - raczej w zaawansowanych wzmacniaczach, ale przydatne, bo zwi?ksza uniwersalno?? wzmacniacza
- filtr subsoniczny - przydatny do subwoofera w skrzynce bassrefex / band-pass
- wyj?cie z przedwzmacniacza (pre-out) - u?ywane do przekazania sygna?u na nast?pny wzmacniacz - przydatne przy systemie z wi?cej ni? jednym wzmacniaczem. Wyj?cie to bywa filtrowane (np. HP).
- odwracanie fazy - najlepiej p?ynne - przydatne do dok?adnego ustawienia subwoofera
- by-passy - omijanie filtr?w - pozwala to na regulacj? w procesorze / radiu i u?ywania wzmacniacza jako ko?c?wki mocy

2 Pod??czanie i regulacja wzmacniacza

Wzmacniacz posiada z??cza pr?dowe, sygna?owe, g?o?nikowe oraz Remote.
Do z??cz pr?dowych pod??czamy przewody od akumulatora - patrz tabela przekroj?w. Do z??cz sygna?owych pod??czamy interkonekt id?cy od ?r?d?a.
Do z??cz g?o?nikowych pod??czamy odpowiednie przewody g?o?nikowe.

Do z??cza Remote pod??czamy kabelek po??czony z niebieskim przewodem w kostce ISO naszej jednostki steruj?cej. Pozwoli to na uruchomienie wzmacniacza przy w??czeniu tej?e jednostki. Po w??czeniu radia powinien za??czy? si? r?wnie? wzmacniacz.

Pozostaje nam zatem ustawienie poziom?w czu?o?ci pokr?t?ami GAIN na wzmacniaczu i odpowiednie wyr?wnanie poziom?w g?o?no?ci poszczeg?lnych g?o?nik?w. Trzeba te? ustawi? cz?stotliwo?ci ci?cia filtr?w. Robimy to dopiero po pe?nym nagrzaniu si? wn?trza samochodu, wzmacniaczy oraz jednostki g??wnej, bo temperatura ma du?y wp?yw na generowane brzmienie (sztywne zawieszenia, zimne ko?c?wki mocy itd.). P?? godziny na ?redniej g?o?no?ci starczy do ustabilizowania si? naszego systemu. Na przedni zestaw mo?na na pocz?tek ustawi? HP 80Hz, na subwoofer LP 70Hz. Ca?o?? powinna si? "zaz?bia?" i nie ma idealnego przepisu na to. Trzeba troch? pokr?ci? i pos?ucha? co si? dzieje. Na ko?cu to przecie? nam ma si? podoba? brzmienie, cho?by komu? innemu to nie pasowa?o. Warto tutaj du?o poekspetymentowa?, bo od podzia?u i dopasowania g?o?no?ci zale?y liniowo?? przetwarzania oraz poprawna lokalizacja d?wi?ku (bas).

Przy ustawianiu czu?o?ci (GAIN) lepiej ustawi? mniej na wzmacniaczu, a wi?cej na radiu, ze wzgl?du na lepsz? kontrol? g?o?no?ci i wi?ksze napi?cie sygna?u wej?ciowego, a zatem lepszy odst?p sygna?u do szumu. Dodatkowo jednostki steruj?ce posiadaj? cyfrowe t?umienie zamiast potencjometr?w, co przy cichym odtwarzaniu CD mo?e spowodowa? np. obci?cie kilku najmniej wa?nych bit?w z sygna?u, a to ju? obni?a jego rozdzielczo??. Lepsze w tej dziedzinie b?d? odtwarzacze z analogowym potencjometrem lub zewn?trznym przedwzmacniaczem i przetwornikiem cyfrowo-analogowym.



?r?d?o: Bartosz Nazar "Polski Car Audio"